Emek Partisi (EMEP) kurucuları arasında yer alan şair ve belgesel anlatılar yazarı sevgili Sennur Sezer’i (1943-2015) iki yıl önce bugün 72 yaşında yitirmiştik (7 Ekim 2015, Çarşamba).
İşçi, emekçi ve kadınların her türlü hak arama, grev gibi eylemlerine destek veren Sennur Sezer, yazar Adnan Özyalçıner’in (83) eşi ve “yazdığı, yazacağı en güzel öyküsü” idi. Yazık ki, yaşamının son 46 yılı boyunca kendi hakkını aramaktan kendine öz alçakgönüllülüğü ile kaçındı.
ÖZYALÇINERler’in “BURUK ACI”sı nasıl TÜRKAN ŞORAY’ın oldu?
1984’te satın aldığı İmarbank ile 2003 rakamlarına göre ülke ekonomisine 9 katrilyon lira iç zarar oluşturan ve 6 bin 697 yıla kadar hapsi istenen “kaçak” müteahhit Kemal Uzan (82), 1964’te de tütün tüccarı Habib Edip Törehan’dan 1949’dan başlayarak yayınladığı Yeni İstanbul gazetesini satın almıştı.
Yeni İstanbul, ekonomi sayfası açan ilk günlük gazete idi. O döneme göre astronomik transfer ücretleri ödeyerek, pek çok gazeteden yeni ünlü isimler aldı. Gazetenin yazı işleri müdürlüğüne Erol Dallı getirildi (Öldüğünde, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Onur Kurulu Başkanı idi). Yeni İstanbul’un tirajı bir buçuk ay içinde 100 bine çıktı.
Yeni bir hamle için “Memleketin en ünlü kişisine bir roman yazdıralım!” arayışı başladı. Daha üç yıl öncesi 2’nci Milli Birlik Hükümeti’nde Basın Yayın ve Turizm Bakanı olan başyazar Cihad Baban (1911-1984); Dallı’ya, “Git, Türkan Şoray’a teklif et!” diye önerdi.
Dallı, bugün rol aldığı 222 film ile “dünyanın en çok film çeviren kadın oyuncusu” sayılan Türk sinemasının “Sultan”ı Türkan Şoray’ın roman yazmadığını, yazamayacağını belirtince de, “‘Ben, roman yazdım; yayınlansa’ diyen o kadar çok adam var ki; alırsın birinden; üstüne de Türkan Şoray’ın adını koyar, yayımlarsın” dedi.
Dallı’nın aklına Cumhuriyet’te düzeltmen olarak çalışan ve romanını yayımlatamayan Adnan Özyalçıner (1974 ve sonrası 15 yıl Türkiye Yazarlar Sendikası Genel Sekreteri, 1980 ve 1993’te “Yılın Gazetecisi” ödülleri sahibi) geldi. Özyalçıner, romanının Türkan Şoray adı ile yayımını kabul etti. Erol Dallı, konuyu Türkan Şoray’la 1962’den başlayarak 20 yıl birliktelik yaşayan işadamı ve Galatasaray eski Asbaşkanı arkadaşı Rüçhan Adlı’ya açtı. Yazara 5 bin, Türkan Şoray’a 10 bin liraya anlaştılar.
Romana “Buruk Acı” adı kondu ve tefrikası gazeteye 60 bin tiraj aldırdı.
Ne var ki, Kemal Uzan, paranın üstüne “yattı”. Gazetenin spor yazarı, maç spikeri Halit Kıvanç’ın; önce Eskişehir, sonra Ankara harcırahını da vermeyince Erol Dallı istifa etti. Dallı; sözleşmeden doğan bir yıllık maaş alacağını Kemal Uzan’a hediye (!) ettiği gibi Türkan Şoray’ın parasını (!) da cebinden ödedi. Ama Rüçhan Adlı, “Kötü bir adamın yanında çalışmak sana yeterince sıkıntı vermiştir” deyip parayı geri gönderdi.
“Buruk Acı” büyük ilgi uyandırınca yapımcı Murat Köseoğlu, 1969’da Nejat Saydam yönetmenliğinde filmini yaptı. Türkan Şoray, Tanju Gürsu ve Muzaffer Tema’nın başrollerini paylaştığı filmin müziği için Adnan Özyalçıner, eşi Sennur Sezer’den şarkı sözü yazmasını rica etti, o da kırmayıp yazdı.
“Gurbet içimde bir ok, her şey bana yabancı / Hayat öyle bir han ki, acı içimde hancı / Sevmek korkulu rüya, yalnızlık büyük acı / Hangi kapıyı çalsam, karşımda buruk acı // Yıllar yılı gönlümde bir gün sabah olmadı / Bu ne bitmez çileymiş, neden hâlâ dolmadı / Sevmek korkulu rüya, yalnızlık büyük acı / Hangi kapıyı çalsam, karşımda buruk acı // Ruhumda bir yara var, için için kanıyor / Kalbimde buruk acı, alev alev yanıyor / Sevmek korkulu rüya, yalnızlık büyük acı / Hangi kapıyı çalsam, karşımda buruk acı”
Ne var ki, besteci Teoman Alpay, ayrıntıları bilmediği için segâh makamında bestelediği “Buruk Acı”ya “Güfte: Türkan Şoray” diye yazdı ve söz konusu şarkı, TRT Nota Arşivi’ne 5551 repertuvar no. ile kaydedildi.
Filmde, şarkıyı Belkıs Özener seslendirdi. Kalan Müzik’in, Sennur Sezer’in iki şiirinden bestelenmiş iki şarkıya yer verdiği “Yeşilçam Şarkıları” adlı CD’de de “Buruk Acı”yı, Belkıs Özener’in ablası Gönül Yazar okudu (diğeri “Buğulu Gözler”).
Türkan Şoray, yıllarca bu meşhur romanın ve şiirin gerçek sahibi olmadığını saklamayıp söylemekten kaçındı. Adnan Özyalçıner, “Türkan Şoray, ‘söz yazarı’ olarak bugün de o şarkıdan -çalındıkça- telif alıyor. Flmin afişinde de, ‘Öykü: Türkan Şoray” olarak yer alıyor” diyor.
“BUĞULU GÖZLER” ile “DÖNÜŞ” de ÖZYALÇINER’in
“Buruk Acı”nın ardından gelen ve “Eser: Türkan Şoray” olarak gösterilen Safa Önal’ın “Buğulu Gözler” (1970) adlı filmi ile “Senaryo: Safa Önal” olarak gösterilen Türkan Şoray’ın “Dönüş” (1972) adlı filmleri de Adnan Özyalçıner’in romanlarından. Özyalçıner, “Parasını Rüçhan Adlı ödedi” diyor.
* * *
Bugün Halit Kıvanç 92, “Buruk Acı” romanının yazarı Adnan Özyalçıner 88, “Buruk Acı” şarkısını plakta seslendiren Gönül Yazar 81, filmde seslendiren Belkıs Özener 77, Türkan Şoray 72 yaşında..
Murat Köseoğlu’yu 40 yıl önce 75 yaşında, Cihad Baban’ı 33 yıl önce 73 yaşında, Rüçhan Adlı’yı 22 yıl önce 72 yaşında, Nejat Saydam’ı 17 yıl önce 71 yaşında, Erol Dallı’yı 13 yıl önce 74 yaşında, Çanakkale’deki mezarının başında, vasiyeti üzerine “Gökyüzünde Yalnız Gezen Yıldızlar” adlı bestesi klarnetle çalınan Teoman Alpay’ı 12 yıl önce 73 yaşında, “Buruk Acı” şarkısının söz yazarı Sennur Sezer’i iki yıl önce 69 yaşında, Buruk Acı” filmi oyuncularından İstanbul Belediyesi Konservatuvarı çıkışlı Muzaffer Tema’yı 6 yıl önce 92 yaşında ve Tanju Gürsu’yu geçen yıl 80 yaşında kaybettik.
Bugün 53 yaşındaki TRT dahil, hepsi de “Buruk Acı”nın “buruk acısı”nı yıllarca içlerinde taşıdılar.
12 Mart 2010’da Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Türkiye İyi Niyet Elçisi seçildiğinde, “Sevgiyle yapılamayacak bir şey yoktur diye düşünüyorum. Gücü sevgiyle birleştirirsek, birçok sorunun üstesinden gelebiliriz” diyen Türkan Şoray, 10 Temmuz 2011 tarihinde http://www.turkansoray.com’a ulaşan bu yazıyı hâlâ görmezlikten, duymazlıktan geliyor; “Buruk Acı”nın 48 yıllık “buruk öyküsü”ne son noktayı hâlâ koymuyor.
(Selçuk Gür, 6 Ekim 2017, Cuma)
selcukgur 